In zijn vorige blog stelde Hans dat digitale ontwikkeling en privacy prima samen gaan >>
Zoals nu. Voor het eerst zie ik in het sociaal domein én in de wereld van social media/digitale technologie dezelfde tendens. Voorheen gescheiden grootheden komen ineens samen. Een droom die uitkomt. Jammer is dan weer dat, zoals vaker, er ook nu een gezamenlijke bedreiging is.
Privacy
In dit geval nieuwe Europese privacyregels, bekend onder de naam AVG, Algemene Verordening Gegevensbescherming. Het P-woord doet de gemiddelde sociaal werker al jaren in de kramp schieten. ‘Het is toch niet ethisch om je in andermans levens te wurmen?’ ‘Ik mag helemaal niks delen over mijn cliënten.’ ‘Moet ik bewoners als vriend accepteren op mijn persoonlijke pagina?’ Enzovoorts. Directeuren en bestuurders van welzijnsorganisaties zuigen op congressen alle informatie over de vereisten van de AVG in zich op. Want aan privacy-issues willen ze de vingers niet branden. Vaak, helaas, worden ze daar banger gemaakt dan noodzakelijk. Onbekend maakt onbemind.
Gegevens delen mag
Want die AVG hangt op twee ‘bedoelingen’. 1: Rechten van ons allemaal borgen. Inzicht in de gegevens die bedrijven en organisaties van je hebben. Het recht die gegevens gewist te krijgen als je daar om vraagt. En het recht die gegevens van de ene partij over te laten dragen aan de andere partij. 2: Gegevensoverdracht netjes regelen. Veel sociaal werkers en hulpverleners denken dat dit na 25 mei niet meer mag. Maar je mag gegevens blijven delen met anderen, mits je aan voorwaarden van de AVG voldoet. De AVG is niet bedoeld om iedere organisatie te straffen die hier niet naar handelt. Tenzij je er aantoonbaar een potje van maakt.
Indekken
Het P-woord hakt er sinds kort ook in bij de bazen van de social media platformen. Ze zijn allemaal hun van oorsprong Amerikaanse voorwaarden aan het aanpassen aan de Europese normen (de AVG), om hier hun business te houden. Ze staan ook eindelijk in de belangstelling om waarom ze data verzamelen en wat ze nu eigenlijk met onze gegevens doen. En ze dekken zich alvast in.
Whatsapp en jongerenwerk
Het in het sociaal werk veel gebruikte Whatsapp is daar een voorbeeld van. Bijna stilletjes liet Whatsapp weten dat de minimale leeftijd voor gebruikers binnenkort wordt verhoogd naar zestien jaar. Tot die leeftijd moeten ouders toestemming geven voor gebruik door hun kind. Wat betekent dat voor bijvoorbeeld het jongerenwerk? Wat vinden jongeren hiervan? Gaat het gevolgen hebben?
Toestemming van ouders
Ik mocht Jongerencoach Maartje Drabbe, van Sport en Welzijn (SenW) Leidschendam Voorburg interviewen voor dit blog. Zij vindt het prima dat er regels en afspraken zijn. Het is volgens haar logisch dat de leeftijd omhoog gaat, want ook voor andere zaken is tot zestien jaar toestemming van de ouders nodig.
Een bekende rol voor jongerenwerkers
Veel jongeren zullen Whatsapp overigens toch wel blijven gebruiken, denkt Maartje. Het jongerenwerk kan een mooie rol vervullen bij het in gesprek gaan over de gevolgen. Naar jongeren zelf, hun ouders en naar ketenpartners, zoals scholen. De lijn doortrekkend van jongerenwerkers die voorlichting geven over seksualiteit of drugsgebruik.
Voorlichting
Want hoe hou je zicht op wat jongeren doen op social media en Whatsapp? Wat is hun digitale voetafdruk? Wat is wel slim om te doen en wat niet? Maar ook: dat het leuk is, als je maar weet wat je doet. En privacy? Daar moet je natuurlijk scherp op blijven, zegt Maartje. Zolang je naar eer en geweten handelt, vanuit vrijheid en niet zozeer vanuit angst, dan doe je het al niet slecht.
Pionieren en agenderen
En, zegt ze, het jongerenwerk is wel vaker aan het pionieren. Ook nu weer. Als geen ander is deze werksoort in staat snel in te spelen op maatschappelijke tendensen. Problemen niet zo zeer oplossen, maar wel agenderen. Zodat er bijvoorbeeld een social media protocol opgesteld wordt dat helpt de nodige kaders te stellen.
Digitale voetafdrukken
Nu we het toch over kaders hebben, noemt Maartje terloops ook tieners en jongere kinderen. Eigenlijk, zegt ze, zou je op de basisschool al voorlichting moeten geven over technologie en social media. Kinderen zitten massaal op Musicaly, Minecraft en kijken naar vloggers op YouTube of doen die na. Die zijn al bezig hun eerste digitale voetafdrukken te maken. Hoe zorg je ervoor dat ze het meteen goed doen en er later geen spijt van krijgen?
Moderne invulling
Een mooie rol voor het sociaal werk om van betekenis te zijn. Niks om bang voor te zijn, maar inspelen op. En je werk een moderne relevante invulling geven. Doe jij al mee?
