Het welbevinden van kinderen die in armoede en schulden opgroeien is substantieel minder doordat ze bijvoorbeeld niet mee kunnen met schoolreisjes, niet lid zijn van een vereniging en minder vaak op vakantie gaan. Ook is gebleken dat hoe langer een gezin in armoede leeft, hoe meer de gevoelens van angst, onzekerheid en afhankelijkheid bij deze kinderen toenemen. Deze stress voor de kinderen leidt tot een minder goede hersenontwikkeling.
Effecten blijven aanwezig
Dat klinkt allemaal logisch en ernstig, maar dat is nog niet alles. Op latere leeftijd dragen deze kinderen de effecten uit hun armoedige jeugd nog met zich mee. Ze hebben een minder goede emotieregulatie en een minder goede hersenontwikkeling. Deze effecten zijn ook aanwezig als zij als volwassenen niet meer in armoede leven.
Overdraagbaarheid
De overdraagbaarheid van armoede en schulden naar volgende generaties is in Nederland ook relatief hoger dan in andere landen. In artikelen wordt weleens het verband gelegd met onze calvinistische volksaard. Er leeft sterk het idee dat je boete moet doen voor je schulden. Dat is wellicht ook één van de redenen dat mensen uit schaamte te laat of geen hulp zoeken.
Psychische klachten
Uit een recent onderzoek uitgevoerd door de rijksoverheid blijkt dat uitkeringsgerechtigden, waarvan het inkomen volgens het Nibud niet toereikend is om van te leven, 58,2 procent van de totale kosten voor de geestelijke gezondheidszorg voor hun rekening nemen. Als we daarnaast kijken naar een aantal onderzoeken die het verband aantonen tussen stress en psychische klachten die resulteren in geestelijke zorg(kosten) dan is het onacceptabel dat wij de problematiek van armoede onder kinderen niet echt oppakken.
Wetenschappelijk onderzoek
In het nieuwe kabinet zal met name een partij als D66 zich hard maken voor verbetering van het onderwijs en het initiëren van hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek. Onderzoek waarmee we Nederland internationaal mee op de kaart kunnen zetten.
In de praktijk
Maar wat heb je aan onderzoek als je er in de praktijk niets, of in ieder geval te weinig, mee doet. Er is al zoveel onderzoek dat laat zien dat als je armoede onder kinderen voorkomt deze kinderen beter in hun vel zitten, hun hersenontwikkeling beter is, ze minder snel later zelf in armoede terechtkomen, ze op latere leeftijd betere emotie regulatie hebben, we minder geestelijke zorgkosten hebben en automatisch slimmere volwassenen krijgen en daarmee ook een gezondere samenleving bereiken.
Vandaag investeren
Als je vandaag investeert in de bestrijding van armoede en schulden dan draag je meteen bij aan een betere toekomst voor de kinderen en aan het verbeteren van hun welbevinden in het hier en nu. Dus ben je tégen armoede dan ben je vóór de kinderen.
Ruud van den Tillaar is Algemeen Directeur Kredietbank Limburg.
