Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Praten met dader goed voor verwerking

Terugkijken op het gepleegde delict door de dader is een taboe. ‘Instituties focussen meer op sociale vaardigheden, opleiding en toekomstperspectief, dan op verantwoordelijkheid nemen en zelfreflectie door de delictplegers.’ Aldus Sandra van Zaal van Slachtoffer in Beeld, die projecten opzet voor de slachtoffer-dadergesprekken. Minister Donner van Justitie wil deze gesprekken tot een recht van het slachtoffer maken en volgend jaar landelijk invoeren.
Praten met dader goed voor verwerking

Carolien Stam – De voorbereidingen van een

slachtoffer-dadergesprek zijn volgens Sandra van Zaal het meest cruciaal. Beide

partijen moeten uiteraard mee willen werken. Bovendien moet vooraf duidelijk

zijn wát slachtoffer en dader met zo’n gesprek willen. ‘Als de dader geen

verantwoordelijkheid wil nemen voor zijn daden, moet je niet aan zo’n gesprek

beginnen. Is het slachtoffer op wraak uit, ook niet.’

Verwerking

Sandra van Zaal is als teamcoördinator van Slachtoffer In Beeld – SIB –

belast met het opzetten van de slachtoffer-dadergesprekken. Deze

zusterorganisatie van Slachtofferhulp Nederland zal de gesprekken, in vervolg op

het voorstel van minister Donner vanaf 2007 landelijk gaan organiseren. Twee

experimenten met slachtoffer-dadergesprekken zijn in opdracht van het ministerie

van Justitie in 2005 en 2006 onderzocht. Het ging hierbij om een proef van

Slachtofferhulp Nederland, waarbij slachtoffers het initiatief namen voor een

gesprek. Daarnaast zijn er een zestal pilotprojecten met jeugdige daders

geweest. Resultaat is dat slachtoffer-dadergesprekken bijdragen aan het

verwerkingsproces van slachtoffers.

Als een dader zijn fouten toegeeft, dragen de gesprekken ook bij

tot verminderde recidive bij de dader?
‘Dat is nog niet onderzocht,

maar het lijkt in ieder geval op de korte termijn wel zo te zijn. In zo’n

gesprek neemt de dader verantwoordelijkheid voor wat hij heeft gedaan. Hij wordt

geconfronteerd met de gevolgen van zijn handelen. Dat is pedagogisch een

belangrijk stukje in de puzzel van de aanzet tot gedragsverandering, in ieder

geval bij jeugdige daders. Daar zouden de instituties rondom deze jeugdige

criminelen ook meer mee kunnen doen. Maar terugkijken op het delict is taboe. De

daders willen er niet meer aan denken. Bij veel instellingen ligt de nadruk op

het aanleren van sociale vaardigheden, verder kijken naar de toekomst, opleiding

en werk. Het heeft juist een positief effect als daders leren

verantwoordelijkheid te nemen, als ze oorzaak en gevolg van hun keuzes zien en

als ze de kans krijgen een andere kant te laten zien. Dat laatste is vaak ook

een drijfveer voor daders om zo’n gesprek aan te gaan.’

Wat is het effect als een slachtoffer-dadergesprek niet goed

verloopt?
‘Dat komt heel weinig voor. Als een dader niet gemotiveerd

is, komt dat in de voorbereidende gesprekken wel tot uiting. Meestal weigert een

dader dan ook het gesprek. Als de dader geen verantwoordelijkheid wil nemen,

smoezen verzint of zijn aandeel in het delict ontkent, heeft een gesprek geen

zin. Uit het onderzoek bleek dat de slachtoffers die uiteindelijk geen gesprek

hebben gehad met de dader, negatieve effecten hebben ervaren. Dat heeft te maken

met de verwachtingen die zij voor zo’n gesprek hebben. Slachtoffers willen een

gesprek met de dader om hun frustraties te uiten, om vragen te stellen en

excuses te horen, maar vooral ook omdat ze bang zijn voor een ontmoeting met de

dader op straat. Als het gesprek dan niet doorgaat, is de teleurstelling groot.

Ook de neutrale houding van de bemiddelaars in het gesprek viel een aantal

slachtoffers tegen. De les die we kunnen leren is dat de bemiddelaars in het

begin van de voorbereiding al duidelijk maken wat kan gebeuren en waarom.’

Twee derde van de slachtoffers die een gesprek aangaan is vrouw.

Waarom?
‘Daar kan ik alleen maar naar gissen, er is geen onderzoek

naar gedaan. Ten eerste zijn er meer vrouwen die slachtoffer worden van delicten

die in aanmerking komen voor slachtoffer-dadergesprekken. Het gaat om beroving,

lichamelijke bedreiging, vernieling, bedreiging, verkrachting. Ik denk ook dat

vrouwen meer heil zien in deze aanpak. In de aard van de gesprekken is er weinig

verschil tussen mannen en vrouwen. Ze hebben dezelfde vragen. Wel tonen mannen

zich eerder boos en vrouwen eerder bang. Het verminderen van angst is een

belangrijk effect van het slachtoffer-dadergesprek.’

Uit het onderzoek komt dat er meer controle moet komen op de

gemaakte afspraken in het gesprek.
Dat geldt vooral voor de Echt

Recht-techniek die soms bij jeugdige daders wordt toegepast. Dat gesprek wordt

afgesloten met een herstelovereenkomst tussen dader en slachtoffer. Bijvoorbeeld

over omgang, wat doe je als je elkaar op straat tegenkomt. Het probleem is dat

die overeenkomst geen gevolg meer kent, het nakomen van de afspraken zijn voor

verantwoordelijkheid van dader en slachtoffer. Ik denk dat het beter is dat de

betrokken jeugdreclasseerder of de organisatie de het herstelgesprek begeleidt

een vervolg geven daarop.’


href=”http://www.justitie.nl/images/20060818_5400790a%20Slachtoffer-dadergesprekken_tcm34-17708.pdf”

target=_blank>Brief Tweede Kamer – Slachtoffer-dadergesprekken 25-08-2006 | pdf-document,

76 KB



href=”http://www.justitie.nl/images/20060818_5400790b%20Slachtoffer-dadergesprekken_tcm34-17709.pdf”

target=_blank>Herstelbemiddeling voor jeudigen in Nederland – een

evaluatieonderzoek25-08-2006 | pdf-document,

0.58 MB



href=”http://www.justitie.nl/images/20060818_5400790c%20Slachtoffer-dadergesprekken_tcm34-17710.pdf”

target=_blank>Procesevaluatie slachtoffer-dadergesprekken –

Eindrapport25-08-2006 | pdf-document,

0.70 MB


Lees

ook:


portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20107/tsge_portlet_zw_searchitemId/52468/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”

target=_blank>Confrontatie tussen dader en slachtoffer heeft pedagogisch

karakter: Op weg naar herstel
, Zorg + Welzijn Magazine, 17 maart 2004;
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/60707/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”

target=_blank>Screeningsteam pakt daders huiselijk geweld meteen aan
, Zorg +

Welzijn Nieuwsbrief, 13 juli 2006;
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/56322/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”

target=_blank>Mannenhuis voor plegers huiselijk geweld
, Zorg + Welzijn

nieuwsbrief, 1 mei 2006;
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/54901/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”

target=_blank>GGD-project tegen verkeringsgeweld,
Zorg + Welzijn

nieuwsbrief, 10 april 2006

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.