Lees hier meer blogs van K2 >>
Ik ben op verschillende plekken betrokken bij de transitie jeugdzorg; de verandering die ook een verbetering wil zijn. Binnen en buiten de provincie Noord-Brabant zit K2 met gemeenten aan tafel en belichten we de vragen: wat willen we anders, waar willen we verbeteren, wat is het ideaalplaatje, de stip op de horizon, de gewenste situatie? Die vragen worden op hoofdlijnen beantwoord in de factsheet over de concept Jeugdwet: meer preventie, eigen kracht, integrale aanpak, ontzorgen en normaliseren. Maar hoe gemeenten dat moeten doen, daar gaat de wet niet over.
Het aardige is dat we de verschillende antwoorden op die vragen zien ontstaan: er zijn meerdere wegen en de ene weg is niet meteen minder dan de andere. Al kunnen we wel do’s en dont’s te benoemen.
Wat je bijvoorbeeld niet moet doen is als samen optrekkende gemeenten heel lang vooral met elkaar blijven praten over het nieuwe stelsel en dat al behoorlijk gedetailleerd uitwerken. Je kunt je tijd beter gebruiken om na te denken over hoe je daar gaat komen. Dat ben je vanuit je regieverantwoordelijkheid verplicht. De gemeente regisseert niet alleen de ondersteuning voor gezinnen en jeugdigen, de gemeente regisseert ook het veranderingsproces.
Waarom is dat belangrijk? Omdat je met je aanpak van het proces laat zien hoe je als gemeente het nieuwe samenspel wil spelen: het samenspel tussen gemeente en (management van) instellingen, professionals en gebruikers: top-down, bottom-up of in een mooie balans van allebei, met ruimte voor de verschillende perspectieven en respect voor de (legitieme) belangen en verantwoordelijkheden. Hoe we de transitie vorm geven is daarmee een doel op zich geworden.
En daar liggen nog uitdagingen genoeg voor gemeenten: ze moeten nadenken over wanneer ze naar buiten gaan, met wat en met wie. Vanuit de praktijk: er zijn gemeenten die een toernee hebben gemaakt langs alle instellingen, en aansluitend verschillende ontmoetingen hebben gecreëerd om kennis te nemen van beelden, wensen en zorgen. Met de nadruk op ontmoeten. Er zijn ook gemeenten die een basisdocument hebben opgesteld en in een vroeg stadium de veldpartijen hebben gevraagd met een gezamenlijke reactie te komen. Met de nadruk op gezamenlijk. Er zijn gemeenten die in samenspraak met aanbieders een profiel van de nieuwe jeugdwerker hebben opgesteld. Met de nadruk op de veranderende uitvoering.
Pak je regierol als gemeente. Blijf niet te lang binnen zitten. Nodig instellingen, professionals, gebruikers uit. Wacht niet tot je alles op een rijtje heb, maar praat ook over richtingen, concepten, ideeën. Durf de brug te gaan bouwen terwijl je er op loopt
Bob van der Schaft is strategisch adviseur bij K2 en is nauw betrokken bij de ontwikkelingen in het jeugddomein, al vanaf de decentralisatie van de jeugdhulpverlening van rijk naar provincies, Hij geeft vorm en leiding aan het projectteam Transitie Jeugdzorg.
