Door Alexandra Sweers – Nederland telt 1500 mensen per jaar die zelfmoord plegen. ‘Er zijn twee keer zoveel mensen die een zelfmoordpoging doen als dat er doden in het verkeer vallen. Jaren geleden was dat andersom, maar omdat er veel aandacht voor verkeersveiligheid is, is het aantal verkeersslachtoffers enorm gedaald’, aldus de psycholoog, gespecialiseerd in rouwverwerking bij zelfmoord.
Remedie
Keijser voorspelt dat dit aantal gehalveerd kan worden, maar dat kost geld. In februari maakte het ministerie van VWS bekend dat de website 113online een subsidie krijgt van 1,4 miljoen euro van minister Klink. Een goede zaak, vindt Keijser. ‘De website, die 1 juni live gaat, moet informatie over suicide meer toegankelijk maken voor jongeren. Ze kunnen chatten met hulpverleners en lotgenoten en ook met hulpverleners bellen.’ De ervaring leert dat contact maken de beste remedie is, stelt de psycholoog. Iemand negeren die zegt zelfmoord te gaan plegen, is niet goed.
Verkeer
Bij mensen die zelfmoordneigingen hebben, spelen twee factoren een rol, volgens Keijser. Er zijn mensen die aanleg hebben. Zij maken relatief weinig drama mee in hun leven en denken snel aan zelfmoord, terwijl anderen die veel meer meemaken gewoon doorgaan. Daarnaast spelen impulsiviteit en de toegankelijkheid van de middelen mee. ‘Iemand heeft te veel gedronken, zijn vriendin heeft de relatie verbroken en heel impulsief pleegt die persoon zelfmoord.’ Borden bij een treinspoor waarop een telefoonnummer voor hulpverlening staat, werken dus wel degelijk vindt Keijser.
Toegang
Vooral de laatste groep is vaak niet bekend is met de ggz of andere hulpverlening. Slachtoffers die relatief eenvoudig toegang tot suïcidemiddelen hebben zijn anesthesisten, politieagenten en militairen. ‘Dat is de groep die de middelen voor het grijpen hebben, medicijnen of een dienstpistool. Dit zijn ook de risicolocaties waar meer gecontroleerd kan worden. Net als in de casino’s. Het is gebleken dat mensen met een bepaalde manier van gokken suïcidaal zijn.’
Remedie
Bij GGZ Friesland, waarbij Keijser is aangesloten, werken ze met zogenaamde ‘gatekeepers’ om mensen met zelfmoordneigingen sneller te detecteren. ‘De gatekeepers zijn decanen, dominees, de politie en hulpverleners bij de spoedeisende hulp. Zij moeten ervoor zorgen dat mensen na een poging in een hulpverleningstraject terecht komen. In dat traject leren ze wat ze kunnen doen wanneer ze weer zelfmoord willen plegen en wie ze kunnen benaderen.’ Natuurlijk zijn de middelen beperkt, weet Keijser. ‘Het is nu eenmaal zo dat we vissen waar we het de meeste vissen denken te vangen, maar er is nog veel te bereiken.’
Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich
suicideprebventie begint bij het serieus nemen van de vraag, gedachte of wens van de patient die hiermee bezig is. Een bord bij het spoor, in hoeverre neem je de patient dan nog wel serieus ? Elke patient die met een voornemen tot springen bezig is, hoe en waar dan ook, is vooraf door een hel van onbegrip gegaan. Ik pleit echt niet voor het promoten van suicide, echter wel voor het bestrijden van het taboe wat hier op blijft rusten.
Zelf getuige geweest van een zelfmoordpoging van een familielid. Daarvoor talloze malen contact gehad met de crisisdienst van de GGZ die zij niets te kunnen ondernemen bij deze psychotische (met waanideen) persoon omdat hij zelf niet wilde. Meerdere malen gesproken over gedwongen opname maar ook dit kon niet (blijkbaar niet ernstig genoeg). Maar totdat deze persoon een mislukte poging deed kon er wel worden overgegaan naar gedwongen opname. De betreffende persoon is er goed vanaf gekomen dankzij juiste medicatie. Echter, er mag meer zorg worden gedaan richting familie, wij zijn na de zelfmoordpoging en gedwongen opname totaal links laten liggen door GGZ Friesland: nazorg voor familie/netwerk moet opgepakt worden gezien de traumatische nawerking van zoiets heftigs dichtbij meemaken!
GGZ Friesland: ga daar ook maar beleid op maken!
Net getuige geweest, een uur voor het lezen van dit artikel, van het springen van een vrouw met borderline uit de derde verdieping tegenover mij. Ze is met de traumahelikopter afgevoerd. Zou het niet een idee zijn mensen met ernstige psychiatrische problemen (tenminste als ze bekend zijn bij GGZ e.d.) per definitie niet te huisvesten in een woning hoger dan 2de verdieping of een galerijflat? Dan valt misschien nog een belangrijke groep ‘impulsieve’ vormen van zelfdoding weg. In Friesland is dat prima te regelen via het van woningbouwcorporaties.