De Autismeweek, van 2 tot en met 9 april, wordt dit jaar voor de achtste keer gehouden. Ieder jaar krijgt de week een ander thema. Dit jaar is dat Jong en AUT. Luijckx: ‘Het is heel belangrijk dat er meer aandacht komt voor vroegsignalering om te voorkomen dat kinderen uitvallen op school en om te zorgen dat ze op hun eigen tempo hun talenten kunnen ontwikkelen. Op dit moment zijn er veel volwassenen, met name ouderen, die er hinder van ondervinden dat er bij hen nooit een diagnose is gesteld. Ze hebben daardoor jarenlang geworsteld met uiteenlopende problemen en niet de juiste ondersteuning kunnen krijgen.’

Vereenzaamd

In de Autismeweek wil de NVA daarom onder meer aandacht vragen voor de groep ouderen met autisme. ‘We zien dat cliënten in de ouderenzorg die autisme hebben, maar dat nooit wisten, veel meer zijn vastgelopen in de maatschappij dan leeftijdsgenoten. Bijvoorbeeld vanaf het moment dat hun werkleven stopte. Daarmee verviel hun dagbesteding en hun ritme. Een deel van deze mensen stortte in en is vereenzaamd. Dat is heel schrijnend.’

Ondersteuning

Daarom is de NVA begonnen met een ouderenproject dat voorlichting over autisme geeft aan professionals die met ouderen werken. Op die manier kunnen zij signalen van autisme erkennen en leren ze hoe ze hiermee om kunnen gaan. Ook wordt vanuit het project geprobeerd om maatjes te vinden voor volwassenen met autisme die erg vereenzamen. Luijckx: ‘We zien in de praktijk dat als je deze mensen wat meer uitleg geeft over veranderingen en hen wat meer tijd biedt hieraan te wennen, ze beter gaan functioneren. Die vorm van ondersteuning zou overigens voor heel veel mensen nuttig zijn, maar het verschil is dat mensen zonder autisme zich zonder ondersteuning wel redden en mensen met autisme hebben deze ondersteuning echt hard nodig.’

Autisme wordt bij vrouwen lastiger herkend dan bij mannen. ‘Maar de laatste jaren is de kennis over autisme toegenomen, zijn er meer onderzoeken en is er meer bewustzijn onder professionals.’ Lees meer >>

Vroegsignaleren

Om te voorkomen dat kinderen uitvallen op school of dat ze  vastlopen in de maatschappij, zou de NVA ook graag zien dat er meer aandacht komt voor vroegsignalering. ‘Als gesteld wordt dat een kind met autisme opvoedproblemen heeft, wordt er hele andere begeleiding en ondersteuning geboden dan wanneer er autisme was gediagnosticeerd. Het kan voor een kind heel traumatisch zijn als het niet de goede hulp krijgt. Je gaat dan dingen vragen die onhaalbaar zijn en dat is niet goed voor het zelfbeeld. Ook voor ouders is dit frustrerend. Zij doen hun best en passen methodes toe die ze leren in bijvoorbeeld een opvoedcursus, maar dit levert geen resultaat op. Natuurlijk gaat het ons er niet om dat meer kinderen de diagnose autisme krijgen, maar wel dat ze op de juiste manier begeleid kunnen worden.’

Kennis bij wijkteam

Om dit mogelijk te maken, zijn er bijvoorbeeld speciale vragenlijsten opgesteld die medewerkers van een consultatiebureau kunnen gebruiken bij de screening van jonge kinderen. Volgens Luijckx is het verder van belang dat er bij de toegangspoorten van de hulpverlening, bijvoorbeeld bij huisartsen en leden van wijkteams, meer kennis komt over autisme. ‘Zij moeten zich ervan bewust worden dat er meer kan zijn dan alleen een opvoedprobleem want er worden nog te veel diagnoses gemist. En dit heeft meerdere oorzaken. Als ouders bijvoorbeeld bij een huisarts komen met hun kind, weten ze niet goed welke signalen ze door moeten geven en aan de andere kant weten huisartsen niet altijd welke vragen ze moeten stellen.’ De NVA werkt daarom nu aan een project waarin ook voor ouders en sociaal professionals lijstjes worden ontwikkeld met kenmerken en signalen die kunnen helpen om autisme eerder te herkennen.

Signalen

Luijckx: ‘Bij kinderen zijn er verschillende signalen die op autisme zouden kunnen wijzen. Bijvoorbeeld als een kind heel snel overprikkeld of juist onderprikkeld is, moeite heeft met een drukke omgeving, oogcontact vermijd, ongestructureerd is of juist heel rigide vasthoudt aan een patroon. Gelukkig zijn alle mensen met autisme verschillend, maar daardoor is het wel lastiger te herkennen.’

Kijk op www.autismeweek.nl voor meer informatie en het programma.