Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties11

Mantelzorgplicht voor iedereen?

De zorg wordt onbetaalbaar. Hoog tijd dat er een mantelzorgplicht komt, net als in Griekenland en Duitsland. Familie, vrienden en naasten moeten dan voor ouderen en zieken zorgen. Ook jonggepensioneerden hebben hierin een taak. Een goed idee?
Mantelzorgplicht voor iedereen?

Pro

‘Sinds ik in een column het idee van een mantelzorgplicht op tafel heb gelegd, ben ik er steeds meer van geporteerd geraakt. Als samenleving staan we voor twee grote problemen: de enorme staatsschuld die moet worden opgelost en de vergrijzing. Zoals het nu gaat, lopen we tegen een kolossaal arbeidstekort aan. In 2050 gaat het al om 1.200.000 arbeidskrachten. In de zorg gaat dit dubbel spelen: enerzijds zullen er meer beroepskrachten uitstromen dan er bijkomen, anderzijds wordt de behoefte aan zorg almaar groter.
De verwachting is dat er in 2025 in de zorg 470.000 vacatures zijn. Daar komt nog bij dat door alle bureaucratie en regels de ziel, zoals ik dat noem, uit de zorg gegaan is. Door de enorme werkdruk hebben de professionals steeds minder tijd voor de sociale kant van hun beroep. Mijn voorstel komt hier op neer: ouderen met een zwaar beroep mogen, met een volledige AOW, eerder dan de beoogde 67 jaar stoppen met werken. Maar als een soort tegenprestatie vragen we ze mantelzorg te verlenen aan ouderen die niet meer zo fit zijn en om een wandelingetje of gesprekje verlegen zitten. De professionals in de zorg kunnen dan de medische en huishoudelijke taken voor hun rekening blijven nemen, terwijl die jonggepensioneerden zich ontfermen over de sociale kant van de zorg. Gerenommeerde arbeidsmarkteconomen als Jules Theeuwes en Arjan Heyma hebben dit idee trouwens ook omarmd.’

Chris Baggerman, coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid
Reformatorisch Maatschappelijke Unie.

Contra

‘Wij zijn daar niet vóór. De praktische reden is dat er nu al drieënhalf miljoen Nederlanders als mantelzorger actief zijn voor een naaste. En meer dan een miljoen van hen doet dat langdurig én intensief. Dat wil zeggen, minstens acht uur per week en langer dan drie maanden. Wat heeft een plicht voor zin als er al zoveel mantelzorg vrijwillig wordt gegeven? Maar er is ook een principiële reden waarom wij ertegen zijn. In tegenstelling tot de formele zorg in verzorgings- en verpleeghuizen, kent de mantelzorg geen agenda. Mensen doen het uit liefde of betrokkenheid. Ze zien het als een morele plicht om iemand uit hun eigen sociale netwerk te ondersteunen. Als je er een plicht van maakt, verlies je dat allemaal en maak je er via een omweg eigenlijk formele zorg van. Met alle gevolgen van dien, qua regels, verantwoording en controle.
Nee, in plaats van een mantelzorgplicht bepleiten wij juist betere facilitering van de mantelzorg en de mantelzorgers. Mensen willen vaak wel, maar kunnen niet altijd. Doe wat aan de administratieve rompslomp waar mantelzorgers mee te maken hebben. Neem obstakels om werk en zorg te combineren weg. En voer, in navolging van bijvoorbeeld Schotland en Ierland, de mogelijkheid in van respijt – zeg maar een ondersteunende time-out. Zodat mantelzorgers niet zo snel door hun hoeven zakken. Nu zijn 450.000 mantelzorgers zwaar overbelast.’

Jancor de Boer, directeur Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg.

11 REACTIES

  1. Lees alle reacties
  2. Chris Baggerman zou waarschijnlijk anders schrijven als hij weet wat het betekent om dagelijks voor iemand te moeten zorgen met een handicap! Achter een bureau kunnen mensen hele mooie plannen bedenken waarbij niet altijd rekening wordt gehouden met het welzijn van diegene die de zorg zouden moeten geven. Of is het dan bijvoorbeeld niet meer nodig om samen naar een verjaardag te gaan? Of moet de zorgvrager dan maar alleen thuisblijven in een dergelijk geval. Natuurlijk zijn er best mensen die wel EENS iets voor je willen doen maar ze zijn wel voorzichtig om te voorkomen dat het niet te vaak moet. Mensen laten zich niet meer verplichten tot zoiets!

  3. De enige vormen van mantelzorg welke m.i. (moreel) afdwingbaar zouden kunnen zijn betreffen de zorg van ouders voor hun kinderen en van partners voor elkaar.
    En wel omdat slechts in deze 2 situaties er keuze momenten zijn geweest voor elkaar en er derhalve zorg verplichtingen zouden moeten kunnen worden verwacht. Ook als die veel verder gaan dan de nu gehanteerde normen voor ‘gebruikelijke’ zorg.
    Andere vrijwillige mantelzorg activiteiten zouden m.i. niet afdwingbaar kunnen zijn zodat voor dit soort , nader te omschrijven, zorg behoeften reguliere erkende zorg ingezet zou moeten kunnen worden óf eventueel mogelijkheden zouden moeten worden gecreëerd om met vrijstelling van arbeids verplichtingen en uitkeringen/toelagen vanuit bijv. de bijstand mantelzorg te kunnen leveren.

  4. IJvert Chris Baggerman ook bij organisaties en bedrijven dat zij een mantelozrg-vriendelijk-beleid gaan voeren? Doe dit dan eerst voordat u met uw bovenstaande verhaal komt. En vooert u dan meteen strijd dat niet alleen familieleden zorgverlof kunnen nemen, maar ook dat vrienden dit voor elkaar kunnen doen. Immers 100.000 mensen zijn alleengaanden en die moeten het dan maar bkeijken? Wat nu zorgzame samenleven. Dankzij de refomatoren en veel christelijken (partij) is het nog steeds niet bij de wet geregeld dat vrienden voor elkaar kunnen zorgen. Doe daar eerst maar eens wat aan en dan praten we verder. Oveigens ben ik tegen verplichting, slechte zaak. Teveel narigheid gezien, zonder verplichting, omdat men zich verplicht voelt als consulente Mantelzorgondersteuning

  5. Ik ben een 61-jarige vrouw die twee banen heeft in het onderwijs, 2 x 0,5 = altijd meer dan 1,0. Daarnaast alleenstaande ouder van een verstandelijk gehandicapte en autistische zoon, die weliswaar in een instelling woont, maar elk weekend en elke vakantie bij mij is. Daarnaast ga ik een avond in de week met hem sporten omdat daar vanuit de instelling geen tijd voor is en dan blijft hij bij mij slapen. Als hij ziek is, is er geen groepsleiding die overdag iets met hem kan doen, dus komt hij naar mij toe. Met andere woorden: hij is meer dan de helft van de week bij mij en ik weet af en toe echt niet meer hoe ik alles aan elkaar moet knopen. Officieel ben ik geen mantelzorger, want mijn zoon is opgenomen in een instelling. Ik heb dan ook nog nooit zoiets als een mantelzorgcompliment gehad. Waar hebben jullie het over?

  6. Waarom maken we niet verplicht dat alle werkende 1 dag per week mantelzorger zijn??
    Werkeloosheid en eenzaamheidsprobleem opgelost. Mantelzorgers hebben bijna nooit een opeeiding gehad en de regelgeving in de zorg wordt aan (te)veel kanten aan de laars gelapt dus hou op met dat hypocriete regelgeven. Pas op het moment dat de mantelzorger zeker weet dat de zorg voor het familielid/vriend(in) goed wordt overgenomen kun die wat aan opleiding gaan doen.

  7. Het overgorte deel van de mantelzorgers zijn vrouwen. Moeten zij verplicht nog meer mantelzorg gaan verlenen dan zij nu al doen? Klink wil dat in ieder geval wel want er wordt aan alle kanten gekort op zorg.
    Lees ik net vorige week dat Donner, Rouwvoet en Bijsterveld vinden dat vrouwen meer moeten gaan werken om de vergrijzing tegen te gaan.
    Vrouwen nemen nog steeds het overgrote deel de verzorging en opvoeding van kindere voor hun rekeningdeel en bovendien wordt het ook nog steeds moeilijker en duurder om goede kinderopvang te vinden.
    Vrouwen zijn duizendpoten en kunnen vaak meerdere dingen tegelijk maar dit wordt toch wel erg veel gevraagd.

  8. De werkelijkheid bij onze oosterburen. Voordat iemand in een verzorgings- of verpleeghuis kan worden opgenomen wordt eerst gekeken wat het gezamenlijk inkomen van de directe familieleden is. Op grond daarvan wordt bepaald wat de financiële eigen bijdrage van die familie moet zijn voor de plaats in het verpleeghuis. Wanneer er voor gekozen wordt om het familielid zelf te verzorgen staat daar een marktconforme vergoeding tegenover voor een vastgestelde periode, de “mantelzorger” heeft dan dus gewoon een baan.
    Verder zijn de voorschriften voor het verbouwen van de eigen woning om een hulpbehoevend familielid op te nemen een stuk minder gecompliceerd dan in Nederland. Als we het doen dan wel graag goed.

  9. Oplossingsrichting van veel mantelzorgproblemen:
    1. “(ver)zorgen (van)voor” moet wettelijk verplicht worden binnen de in nederland wonende families.
    2. Eersteliijns advies en uitvoering dzv
    huisarts met evt aanv.ondersteuning door
    indicatieorgaan.
    3. Gemeente (WMO) verzorgd randvoorwaarden
    spoort familieleden op en arbitreerd.

  10. Ik zie hier een probleem in de uitvoering. Hoe ga je iemand verplichten mantelzorg te leveren? Hoe ga je dit controleren (uitvoeringskosten)? Wil je als zorgontvanger zorg ontvangen van iemand die dat verplicht (tegen zijn zin) moet doen?
    Het verlenen van zorg is niet iets wat je er zo maar even tussen neus en lippen bijdoet. Vereist kennis van zaken, dus opleiding! Bovendien zijn veel mantelzorgers nu al overbelast door de combinatie werk+zorg.
    Het onderste uit de kan: werken t/m 67+zorgen; later deksel op de neus en zorgvragers van later?

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.